Monday, May 4, 2020

   
Анги дэвших шалгалт
А хэсэг
Санамж:
1.   Асуулт даалгавар бүрийг анхааралтай, дуустал уншиж гүйцэтгээрэй.
2.   Сонгох хариултаас зөвхөн нэгийг сонгож хариултын хуудасны 1-р хэсэгт тэмдэглээрэй. Энэ хэсэгт 14 оноо авна.
Нийт 40 оноо
1.  Микроскопын бүтцийн хэсгийг үүрэгтэй нь зөв харгалзуулсан хувилбарыг сонгоно уу.
                                                                                                                                                   [2 оноо]


Бүтцийн хэсэг

Үүрэг
1
Дурангийн хоолой
a
Өсгөх
2
Окуляр
b
Харах
3
Объектив
c
Холбогч хоолой
4
Сэлгүүр
d
Харах зайг тохируулах
5
Тавиур
e
Бэлдмэл байрлуулах
6
Толь
f
Өсгөлтийн дуранг солих
7
Бэхлүүр
g
Тавиур шилийг тогтоох
8
Эргүүлэгч том шураг
i
Гэрэл ойлгох

A.1a3c5e         B.2b5e7g        C.2b6f8i          D.3c5e7g        E.1a5e6f
2. Мембрант бүтэцтэй эрхтэнцрүүдийг зөв харгалзуулсан хувилбарыг сонгоно уу.  [2 оноо]

Мембрант бүтэцтэй эсэх

Эрхтэнцрүүд
1
Дан мембрантай
a
Бөөм, пластид, митохондри
2
Мембрангүй
b
Рибосом, центриоль
3
Давхар мембрантай
c
Лизосом, гольджийн аппарат, эндоплазмын тор, вакуоль
                           
A.1b, 2c, 3a     B.1a, 2c, 3b           C.1b, 2a, 3c                        D.1c, 2b, 3a          E.1c, 2a, 3b
3. Графикуудаас хөдөлгөгч шалгарлыг олно уу.                                                                  [2 оноо]
                     A                                 B                                    C                                       D
4. Түүхэн хувьсах хөгжлийн морфологийн зүй тогтлуудаас зөв хувилбарыг олно уу. [3 оноо]


Тулгуур ойлголт

Түүхэн хувьсах хөгжлийн морфологийн зүй тогтлууд
1
Параллелизм
а
Зүйлээс дээш ангилал зүйн томоохон бүлгүүдийн хүрээнд явж буй түүхэн хувьсах хөгжил
2
Конвергенци
b
Нэг ерөнхий өвөгтэй, удам төрлийн хувьд ойр зүйлүүд орчны адил төстэй нөхцөлд амьдрах болсонтой холбогдон шинж тэмдгүүд бие биеэс үл хамааран ижилсэх зүй тогтол
3
Макроэволюци
c
Макроэволюцийн явцад шалгарлын замаар шинж тэмдгүүд салж холдох зүй тогтол
4
Дивергенци
d
Макроэволюцийн явцад удам төрлийн хувьд ойрын холбоогүй, ангилал зүйн янз бүрийн бүлэг, нэгжид хамаарах амьд бие махбодод бие биеэс үл хамааран адил төстэй шинжүүд үүсэх зүй тогтол
A.1d, 2b, 3a,4c     B.1a, 2c, 3b, 4d     C.1b, 2a, 3c, 4d     D.1b, 2c, 3d, 4a      E.1b, 2d, 3a, 4c
5. Суусрын овгийн махан идэштэн тэжээл болох мэрэгчийг ил газар хөөн барихаас гадна хойноос нь нүхэнд нь орж барьж иддэг онцлогтой. Энэ нь популяцын харилцааны ямар
      хэлбэрийн жишээ вэ?                                                                                                         [2 оноо]
               A.Махан идэштэн ба золиос             B.Мутуализм              C.Паразит ба эзэн
               D.Комменсализм                                E.Аменсализм
6. Популяцын үндсэн үзүүлэлтийг шинж чанартай нь зөв тохируулсан мөрийг сонгоно уу.
                                                                                                                                                   [2 оноо]

Популяцын үндсэн үзүүлэлт
Шинж чанар
A
Популяцын үхэл
Нэгж хугацаанд тухайн популяцад шинээр нэмэгдэж буй бодгалийн тоо
B
Популяцын нягтшил
Тухайн газар нутаг юм уу эзлэхүүнд оршиж байгаа бодгалийн нийт тоо толгой
C
Популяцын тоо толгой
Нэгж талбай юм уу эзлэхүүнд оршин амьдарч буй бодгалийн тоо юм уу биомассын дундаж үзүүлэлт
D
Популяцын төрөлт
Тухайн популяц өөрийн бүрэлдэхүүнд оролцогч бодгалиудын тоо толгойг нэмэгдүүлэх чадвар
E
Популяцын үр төлөрхөг чанар
Тодорхой нэгж хугацаанд нэгэн биеийн хөгжил зогсон мөхөж буй тусгаар бодгалиудын тоо хэмжээ

7. Зургийг ажиглан 2 тоогоор тэмдэглэсэн үе холбоосыг зөв нэрлээрэй.                         [2 оноо]
A.Тохойны үе
B.Гавлын ясны заадас
C.Өвдөгний үе
D.Мөрний үе
E.Нурууны нугалам
8. Улаан лоолийн жимсний улаан өнгийг тодорхойлогч ген нь шар өнгийг тодорхойлогч генээ ноёлон удамшдаг. Гомозигот улаан жимстэй лоолийг шар жимстэй лоольтой эвцэлдүүлэхэд
      гарах F2 удмын  генотипийн харьцааг олно уу.                                                                [2 оноо]
A. Aa : аа                B. AA : aa            C. АА  D. Aa : Aa       E. AА : 2Аа : aa           
9. Экосистемийн бохирдох хэлбэрүүдийг бохирдлын эх үүсвэр, хөнөөлт үр дагавартай нь зөв тохируулсан  мөрийг сонгоно уу.    [3 оноо]

Химийн бодисын нэр
Орчныг бохирдуулах эх үүсвэр
Хүнд учруулах хөнөөлт үр дагавар
A
Цацрагийн бохирдол
Ашигт малтмал, ялангуяа алт олборлолт
o Хорт хавдар үүсгэх, элэг, бөөр, зүрхийг өвчлүүлэх
B
Хар тугалга, түүний нэгдлүүд
Арьс ширний үйлдвэрт ашигладаг идээлэгч бодис
o Амьд бие махбодыг хөнөөх o Генийн санд сөрөг нөлөөтэй мутаген үйлчилгээ үзүүлэх
C
Мөнгөн ус, түүний нэгдлүүд
Цэрэг дайны зориулалттай шумбагч болон хөлөг онгоц осолдох, усан доор цөмийн туршилт явуулах
o    Мэдрэлийн ба цус төлжүүлэх тогтолцоог хордуулах
o    Цусан дахь эритроцитын хэмжээг өөрчлөх
D
Кадми, түүний   нэгдлүүд
Боловсруулаагүй нүүрс, элдэв хог хаягдлыг нам температурт дутуу шатаах
o Мэдрэлийн тогтолцоог гэмтээх o Ясны эдийг өвчлүүлэх
E
Хром, түүний нэгдлүүд
Бензинээр ажилладаг дотоод шаталтат хөдөлгүүр бүхий автомашинууд
o    Төв мэдрэлийн тогтолцоог гэмтээж, хараа, сонсголын эрхтнийг өвчлүүлэх
o    Удамшлын тогтолцоог гэмтээн, ургийн гажиг үүсгэх

10. Цус бүлэгнүүлэх, төлжүүлэх, гол үүрэгтэй эсийг олоорой. [2 оноо]
                                           




ХОЁРДУГААР ХЭСЭГ. ХАРГАЛЗУУЛАХ, НӨХӨХ ДААЛГАВАР
Нийт 26 оноо авна

1. Эсийн митоз хуваагдлын үе шатуудыг онцлогтой нь зөв харгалзуулаарай.                [5 оноо]
А.Анафаз                  1.Хромосомууд эрчлэгдэн бүдүүрч богиносон, харагдахуйц болно
B.Интерфаз            2.Хромосомууд эсийн экваторт эгнэн байрлана
C.Профаз               3.ДНХ хоёрчлогдон, эс хуваагдахад бэлэн болно
D.Телофаз             4.Хроматидууд эсийн туйлууд руу татагдана
E.Метафаз                 5.Бөөмхөн, бөөмийн бүрхүүл үүсч, цитоплазм хуваагдана
2. Хулганы үр төлийг юу гэж нэрлэдэг вэ?                                                                           [1 оноо]
            A.Гавар                       B.Гөлөг               C.Бөөдий                D.Янзага               E.Гөлчгий
3. Ой модны байгаль эдийн засгийн ач холбогдлыг тодорхойлно уу. [1 ]
A. Уур амьсгалыг зөөлрүүлж, нүүрсхүчлийн хийг шингээдэг
B. Олон зүйлийн амьд биеийн амьдрах нөхцөл болдог
C. Агаарыг чийглэж, цэвэрлэдэг, хүчилтөрөгчийг ялгаруулдаг
D. Бүгд зөв
4. Ердийн нэг үнээнээс жилд дунджаар 650-800 л сүү авдаг бол орчин үеийн сүүний үүлдрийн нэг 15900 л хүртэл сүү саадаг. Энэ ямар шалгарлын үр дүн вэ? [1 ]
A. Бэлгийн шалгарал                        B. Байгалийн шалгарал
C. Санамсаргүй шалгарал               D. Аргачилсан шалгарал
5. Фотосинтезийн харанхуй шат эсийн аль хэсэгт  явагдах вэ? [1 оноо]
А. Митохондрийн матрикс
Б. Хлоропластын стром
В. Митохондрийн крист
Г. Цитоплазм
6. Эм бэлгийн эс хаана боловсрдог вэ? [1 оноо]
       А.Өндгөвчинд            Б.Үрэвчинд                         В.Бие махбодод
7. ДНХ-ийн гинжний 21% нь аденин бол цитозин хэдэн хувийг эзлэх вэ?  [1 оноо]
            А. 21%       Б. 42%         В. 58%           Г. 29%
8. Эсийг судалдаг  шинжлэх ухааныг ...................................гэнэ. [1 оноо]
                     А. Цитологи      В. Эволюци           С. Генетик           D. Физиологи
9. Нэг зүйлд хамаарах бодгиалуудын гадаад хэлбэр, дотоод бүтцийн төсөөтэй байдал юм. Нөгөө талаас энэ нь өөр зүйлд багтах бодгалиуд хоорондоо биеийн хэлбэр, бүтцээр ялгарах байдал гэж үзэж болно.  [1 оноо]
a. Физиологийн шинж          b. Эзологийн шинж        
c. Морфологийн шинж         d. Газарзүйн шинж
10. Зүйлийн шалгуур шинжид хамаарахгүйг нь сонго  [1 оноо]
a. Газарзүйн Биохимийн                        b. Физиологийн Морфологийн
c. Экологийн генетикийн                       d. Биологийн тархацын

11. Дараах зураг ямар эрхтэн вэ?  [1 оноо]
А.Аналоги      В. гомологи         С. рудимент          D. атавизм
12. Дараах зураг ямар эрхтэн вэ?  [1 оноо]













А.Аналоги      В. гомологи         С. рудимент          D. атавизм
13. Дараах зураг ямар эрхтэн вэ?  [1 оноо]








А.Аналоги      В. гомологи         С. рудимент          D. атавизм
14. Хүнд хоногт хэдэн л орчим анхдагч шээс үүсэх вэ?  [1 оноо]
a.    80-100                        b.160-260      c. 165-180     d.150-180
15. Эцэсийн шээс хоногт хэдэн л үүсэж гадагшилах вэ?  [1 оноо]
a.    1,5      b. 1     c. 1.8  d. 2-2.5
16.  Тодорхой цоцруулын үйлчлэлд хариулахдаа сэрлийн гадаад шинж тэмдэгилэрдэггүй буюу үүсээд байсан сэрлийн хэмжээ буурдаг тийм идэвхт байдлыг ...................... гэнэ. [1 оноо]
a.    Сэрэл             b. саатал                   c. рефлекс    d. рецептор
17. Төрөлхийн шинжтэй үе удам дамждаг рефлекс аль нь вэ? [1 оноо]
a.    Сэрэл             b. Болзолт    c. рефлекс    d. Болзолт бус
18. Рефлексийг ..................., ............... гэж 2 ангилна.  [2 оноо]
19. Төврүү тэмүүлэх ширхэгийг ...... ................................., төвөөс зугатаах ширхэгийг ............................... гэнэ.   [2 оноо]
20. Мэдрэлийн эсийг бүх сэртэнтэй нь хамт ........................................... гэнэ. [1 оноо]
a.    Сэрэл             b. саатал                   c. нейрон                  d. нефрон

No comments:

Post a Comment